Το Executive Coaching είναι ένα αναπτυσσόμενο πεδίο. Ως τέτοιο, καθιστά τον ορισμό του αντικείμενο συζητήσεων και διαφορετικών απόψεων μεταξύ των coaches, των ερευνητών και των τελικών αποδεκτών (coachee).
Η διαδικασία executive coaching περιλαμβάνει κυρίως: (Ι) το εκτελεστικό στέλεχος (ΙΙ) τον/την coach και (ΙΙΙ) το περιβάλλον που αυτός/ αυτή λειτουργεί (IV) τους εκπροσώπους της εταιρίας ή του οργανισμού καθώς και άλλα εμπλεκόμενα πρόσωπα όπως, μετόχους, συνεργάτες, πελάτες κ.α. Όλοι τους είναι βασικοί εμπλεκόμενοι στην διαδικασία. Το γεγονός αυτό διαφοροποιεί την Executive Coaching διαδικασία από άλλες μορφές παρεμβάσεων όπως π.χ τη συμβουλευτική καριέρας και το life coaching.
Όμως, τί είναι το Executive coaching; Για να γίνει κατανοητή η διαδικασία δίνεται ο ακόλουθος ορισμός: Executive coaching είναι η προσωποποιημένη έναν προς έναν διαδικασία σύμφωνα με την οποία επωφελούνται ο/η coachee και ο οργανισμός ή εταιρία του/της. Εστιασμένος στους/στον στόχους-ο, που από κοινού έχουν ορίσει ο/η coachee και ο οργανισμός ή εταιρία του/της –νοούνται οι εκπρόσωποί τους- ο ειδικευμένος και έμπιστος coach χρησιμοποιεί διάφορες μεθόδους, τεχνικές και μοντέλα coaching με κατάλληλη ανατροφοδότηση δεδομένων προκειμένου ο/η coachee να αναπτύξει ηγετικές ικανότητες για το παρόν και το μέλλον. Η διαδικασία coaching στηρίζεται στην ειλικρινή συνεργασία ώστε να επιτευχθούν τα μέγιστα αποτελέσματα υλοποίησης των στόχων και το υψηλότερο επίπεδο μάθησης.
Για να γίνει καλύτερα αντιληπτός ο παραπάνω ορισμό, θα διευκρινιστούν μερικές χρησιμοποιούμενες εκφράσεις όπως: Προσωποποιημένη, Coachee, Έναν προς έναν, Ανατροφοδότηση δεδομένων, Ειδικευμένος. Έτσι, οι εκφράσεις αυτές επεξηγούνται αναλυτικότερα παρακάτω:
- Προσωποποιημένη: Οι στόχοι και οι συγκεκριμένες δράσεις που απαιτούνται για την επίτευξή τους, είναι διαμορφωμένες σύμφωνα με τα καθήκοντα του/της coachee και σε πλήρη συνάφεια με το πλαίσιο λειτουργίας του οργανισμού ή της εταιρίας στο οποίο αυτός-ή καλείται να δραστηριοποιηθεί.
- Coachee: Νοείται κάθε πρόσωπο το οποίο έχει σημαίνουσα συνεισφορά στην αποστολή και στον σκοπό του οργανισμού ή της εταιρίας.
- Έναν προς έναν: Η βασική δραστηριότητα στο coaching γίνεται μεταξύ του coachee και του coach.
- Ειδικευμένος: Η επιλογή του Executive coach, θέλει ιδιαίτερη προσοχή. Δεν αρκεί να έχει μόνο την πιστοποιημένη γνώση από κάποιο φορέα στην όποια μορφή παροχής coaching. Απαιτείται να έχει γνώσεις διοίκησης αλλά και σημαντική- πιστοποιημένη- επιτυχή- αξιολογημένη εμπειρία στον τομέα αυτό. Μόνο το θεωρητικό πλαίσιο δεν είναι αρκετό. Η πολυετής άσκηση διοίκησης, η γνώση του οικονομικού, πολιτικού, επιχειρηματικού, τεχνολογικού και κοινωνικού περιβάλλοντος συμβάλλουν στην επιτυχή και ποιοτική παροχή των υπηρεσιών του.
- Ανατροφοδότηση δεδομένων: Προκειμένου το στέλεχος που είναι επιφορτισμένο με εκτελεστικές αρμοδιότητες και οι κύριοι ενδιαφερόμενοι (π.χ ιδιοκτήτες, μέτοχοι, προϊστάμενοι κλπ) να καταλάβουν, να αποσαφηνίσουν και να δεσμευθούν στους συμφωνηθέντες στόχους, χρειάζεται η συλλογή και επεξεργασία διαφόρων δεδομένων με τους τρόπους που θα επιλέξει ο/η coach. Κατόπιν, συγκεκριμενοποιούνται οι βασικοί παράγοντες και δεξιότητες που απαιτούνται να αναπτυχθούν – αποκτηθούν από τον/ την coachee, ώστε να επιτευχθούν τα μέγιστα αποτελέσματα επίτευξης στόχων και το υψηλότερο επίπεδο μάθησης
Οι εμπλεκόμενοι συμφωνούν τους βασικούς όρους συνεργασίας, το χρονικό πλαίσιο αυτής, στην συγκεκριμενοποίηση των-ου στόχων-ου και στον τρόπο μέτρησης της επιτυχίας.
Η ιδανική coaching διαδικασία περιλαμβάνει:
α/ Προ- coaching ανάλυση και σχεδιασμό
β/ Συμβόλαιο
γ/ Συλλογή δεδομένων και ανάλυσή τους
δ/ Προσδιορισμός στόχου-ων και ανάπτυξη σχεδίου coaching για την υλοποίησή του/τους
ε/ Εφαρμογή του σχεδίου από τον/την coachee
στ/ Μέτρηση και αναφορά αποτελεσμάτων
ζ/ Μετάβαση σε μακροπρόθεσμη ανάπτυξη
Ποια όμως είναι τα οφέλη από το Executive Coaching; Η απάντηση στο ερώτημα αυτό - χωρίς να εξαντλούνται όλα τα οφέλη- είναι:
Ο/η coachee επιτυγχάνει βαθιά και ουσιαστική γνωριμία με τον εαυτό του/της εντός -και όχι μόνο- του πλαισίου των δραστηριοτήτων της εταιρίας ή του οργανισμού που εργάζεται.
Ο/η coachee εντοπίζει τα αρνητικά και θετικά στοιχεία του/της που τον/την εμποδίζουν ή τον/την διευκολύνουν αντίστοιχα, να λειτουργήσει εντός του εταιρικού περιβάλλοντος ή του περιβάλλοντος του οργανισμού και στη συνέχεια με τη βοήθεια του/της coach να ενισχύσει τα θετικά και να απαλλαγεί από τα αρνητικά του/της στοιχεία.
Ο/η coachee εντοπίζει τα δυσλειτουργικά πιστεύω που τον/την εμποδίζει να λειτουργήσει αποτελεσματικά και αποδοτικά εντός του περιβάλλοντος της εταιρίας ή του οργανισμού και στη συνέχεια με τη βοήθεια του/της coach να απαλλαγεί από αυτά.
Συνοπτικά θα μπορούσε να ειπωθεί ότι ο/η coachee, προβαίνουν σε συναισθηματικές, γνωσιακές και συμπεριφοριστικές αλλαγές που θα τους διευκολύνουν εν συνεχεία στην επίτευξη των στόχων τους, στην καλλιέργεια δεξιοτήτων και στην αποδοτικότητα και αποτελεσματικότητά τους. Βέβαια πρέπει να σημειωθεί ότι, σε όλα τα παραπάνω χρησιμοποιούνται εργαλεία ενδοσκόπησης, εσωτερικής αλλαγής και αυτοβελτίωσης.
Θα ήταν παράληψη όμως να μην αναφέρουμε ότι το coaching δεν είναι ψυχοθεραπεία, δεν είναι mentoring, δεν είναι συμβουλευτική. Βέβαια, συνδέεται με την ψυχολογία και την συμβουλευτική για να μπορέσει να τεκμηριωθεί επιστημονικά.
Κλείνοντας, πρέπει να τονισθεί ότι ο/η coachee έχει την πλήρη ευθύνη για τις αποφάσεις του/της, επιτυχίες και επιτεύγματα. Ο/η Coach δεν μπορεί και δεν θα επιμείνει στο να προβεί ο/η coachee σε συγκεκριμένες ενέργειες ή αποφάσεις και δεν θα υποσχεθεί την επίτευξη κανενός συγκεκριμένου στόχου. Δηλαδή, μόνο εάν θέλει ο/η coachee μπορεί να λειτουργήσει η διαδικασία. Έτσι, εάν δε θέλει να βοηθηθεί η εταιρία ή ο οργανισμός ή το στέλεχος, τότε δεν πρέπει να επιχειρηθεί. Θα χαθεί χρόνος και χρήμα. Εάν όμως υπάρχει η απαιτούμενη ωριμότητα και γίνεται αντιληπτή η αναγκαιότητα για επαγγελματική ανάπτυξη και προσωπική βελτίωση, τότε μέσω του coaching θα επιτευχθούν ιδιαίτερα σημαντικές θετικές αλλαγές με πολλαπλά οφέλη, τόσο στην εταιρία ή τον οργανισμό, όσο και στον/στην coachee (στέλεχος).