rodospress.com

Η Μάγια Αγγέλου, η σημαντική Αφροαμερικανίδα συγγραφέας, ποιήτρια και ακτιβίστρια, έχει γίνει η πρώτη μαύρη γυναίκα που εμφανίστηκε ποτέ σε αμερικανικό νόμισμα και συγκεκριμένα στο νόμισμα των 25 σεντς.

Πάνω στο νόμισμα υπάρχει μια εικόνα της Αγγέλου με τα χέρια της ψηλά, ένα πουλί που πετάει και ένας ήλιος που ανατέλλει πίσω της, με ένα πορτρέτο που του Τζορτζ Ουάσιγκτον στην πάνω όψη. Το αμερικανικό νομισματοκοπείο ανέφερε ότι η εικόνα της ήταν «εμπνευσμένη από την ποίησή της και συμβολίζει τον τρόπο με τον οποίο έζησε».

«Κάθε φορά που επανασχεδιάζουμε το νόμισμα, έχουμε την ευκαιρία να πούμε κάτι για τη χώρα μας – τι εκτιμούμε και πώς έχουμε προχωρήσει ως κοινωνία. Είμαι πολύ υπηρήφανη που αυτά τα νομίσματα γιορτάζουν τη συνεισφορά μερικών από τις πιο αξιόλογες γυναίκες της Αμερικής, συμπεριλαμβανομένης της Μάγια Αγγέλου», δήλωσε η υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Τζάνετ Γέλεν.

Το νόμισμα που απεικονίζει την Μάγια Αγγέλου είναι το πρώτο του προγράμματος «American Women Quarters» του αμερικανικού νομισματοκοπίου, το οποίο περιλαμβάνει την Αμερικανίδα φυσικό και αστροναύτη δρα. Σάλι Ράιντ και την Γουίλμα Μανκίλερ, πρώτη γυναίκα αρχηγό της φυλής Τσερόκι. Το αμερικανικό κοινό κλήθηκε να υποβάλει ονόματα εμβληματικών γυναικών, μετά από νομοσχέδιο που υπέβαλε η βουλετίς των Δημοκρατικών Μπάρμπαρα Λι.

«Πάντα θα αγαπώ τις ιδιωτικές στιγμές που είχα το προνόμιο να μοιραστώ με την Μάγια, από τις συζητήσεις στο σαλόνι της σαν να ήμασταν αδερφές μέχρι τις ανεκτίμητες συμβουλές της σε όλες τις προκλήσεις που αντιμετώπισα ως μαύρη γυναίκα στην καριέρα μου. Είμαι υπερήφανη που ήμουν επικεφαλής της προσπάθειας να τιμήσω αυτές τις εκπληκτικές γυναίκες, οι οποίες πολλές φορές παραβλέπονται από την αφήγηση της ιστορίας της χώρας μας. Αν ποτέ κρατήσετε το νόμισμα της Μάγια Αγγέλου, να θυμάστε τα λόγια της: “να είστε σίγουροι ότι δεν θα πεθάνετε χωρίς να έχετε κάνει κάτι σπουδαίο για την ανθρωπότητα”», είπε η Λι.

Ποιά ήταν η Μάγια Αγγέλου

«Η ζωή γουστάρει να τη βουτάνε από το πέτο και να της λένε: “είμαι μαζί σου μικρή μου, φύγαμε”». Ετσι έκανε και η Μάγια Αγγέλου, η σπουδαία Αφροαμερικανίδα συγγραφέας και ποιήτρια που πέθανε χθες σε ηλικία 86 ετών, έχοντας ένα βίο γεμάτο τρομερές εμπειρίες. Ολες αυτές αποτέλεσαν την τροφή για τη λογοτεχνική της πορεία στην οποία έγινε κυρίως γνωστή από επτά αυτοβιογραφίες και από τις ποιητικές της συλλογές.

Γεννήθηκε το 1928 και μεγάλωσε στον αμερικανικό Νότο σ’ ένα κλίμα καταπίεσης και φτώχειας. Στα 8 της χρόνια βιάστηκε από τον φίλο της μητέρας της. Οταν το είπε στην οικογένειά της, ο άνθρωπος αυτός βρέθηκε νεκρός, προφανώς δολοφονημένος από τους συγγενείς της, και εκείνη πίστεψε ότι τον σκότωσε η εξομολόγησή της. Για πέντε ολόκληρα χρόνια παρέμεινε σιωπηλή. Εκείνο το διάστημα έμαθε να ακούει και να παρακολουθεί τους ανθρώπους, να καλλιεργεί την φαντασία της.

Ακτιβίστρια

Αργότερα έγινε τραγουδίστρια, χορεύτρια, γκαρσόνα και πόρνη. Δημοσιογράφησε, πέρασε από την ηθοποιία και την παραγωγή, δίδαξε σε πανεπιστήμια, υπήρξε πολιτική ακτιβίστρια με τον Μάλκομ Χ και τον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ. Ηταν μια από τις πιο σημαντικές πνευματικές φωνές στη σύγχρονη Αμερική, έχοντας κερδίσει τον σεβασμό όλων. 

Η ποοιήτρια και συγγραφέας, που πέθανε το 2014, έγραψε -μεταξύ άλλων- την αυτοβιογραφία από το 1969 με τίτλο «I Know Why the Caged Bird Sings», όπου γράφει για τις φυλετικές διακρίσεις που βίωσε σε νεαρή ηλικία. Η συγγραφέας 36 βιβλίων – και παραλήπτρια περισσότερων από 20 τιμητικών διακρίσεων – διάβασε το ποιήμα της «On the Pulse of the Morning» το 1992 κατά τη διάρκεια της ορκωμοσίας του Μπιλ Κλίντον και το 2010 βραβεύτηκε με το Προεδρικό Μετάλλιο της Ελευθερίας από τον Μπαράκ Ομπάμα.

Το Μάγια Αγγέλου ήταν το λογοτεχνικό ψευδώνυμο της κατά κόσμον Αν Μάργκαρετ Τζόνσον και το υιοθέτησε μετά τον γάμο της το 1951 με τον Ελληνα ηλεκτρολόγο και τέως ναυτικό Αναστάσιο Αγγέλου. Μαζί του εμφανιζόταν ως χορευτικό ντουέτο στο Σαν Φρανσίσκο. Ο γάμος ήταν βραχύβιος.

Το πρώτο της βιβλίο, που της έφερε φήμη και καταξίωση, ήταν βέβαια αυτοβιογραφικό. Είχε τίτλο «I know why the caged bird sings». Είχε προηγηθεί η συγγραφή θεατρικών έργων, δημοσιογραφικών άρθρων και η πολιτική της δράση. Τα επόμενα χρόνια ξετύλιξε τη χαρισματική της προσωπικότητα, αγγίζοντας στα βιβλία και στα ποιήματά της θέματα που αφορούν τη γυναικεία φύση, την ταυτότητα, τον ρατσισμό, το ταξίδι. Βραβεύτηκε αμέτρητες φορές για το πνευματικό και λογοτεχνικό της έργο. Μία από τις πλέον πρόσφατες ήταν από τον ίδιο τον πρόεδρο Ομπάμα.

«Επιτυχία είναι να σ’ αρέσει ο εαυτός σου, να σ’ αρέσει αυτό που κάνεις και να σ’ αρέσει ο τρόπος που το κάνεις» είχε γράψει κάποτε η γυναίκα που δεν φοβήθηκε ποτέ να δει τη ζωή κατάματα.

Αποφθέγματα της Μάγιας Αγγέλου:

■ Οι άνθρωποι μπορεί να μη θυμούνται τι έκανες ή τι τους είπες, αλλά πάντα θα θυμούνται πώς τους έκανες να αισθανθούν.
■ Δεν υπάρχει μεγαλύτερη αγωνία από το να ‘χεις μέσα σου μια ιστορία ανείπωτη.
■ Τίποτε δεν δουλεύει αν δεν δουλέψεις εσύ.
■ Το πουλί δεν κελαηδάει επειδή έχει μια απάντηση, κελαηδάει επειδή έχει ένα τραγούδι.
■ Να φυλάγεσαι από τον γυμνό άνθρωπο που σου χαρίζει το πουκάμισό του.
■ H προκατάληψη είναι ένα βαρύ φορτίο που θολώνει το παρελθόν, απειλεί το μέλλον και κάνει το παρόν απρόσιτο.
■ Ζήτα αυτό που θέλεις και να είσαι προετοιμασμένος να το αποκτήσεις.