rodospress.com

Tο Καστελλόριζο γίνεται κέντρο του παγκόσμιου πολιτισμού.

Για 5η συνεχή χρονιά διοργανώνεται το Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ «Πέρα απο τα Σύνορα», με τη συμμετοχή δημιουργών απ’ όλο τον κόσμο.

Ποιος είναι ο κόσμος μας σήμερα; Τι έχει μείνει ζωντανό από το παρελθόν και την Ιστορία μας;

Ενώνεις τις λέξεις που περιγράφουν κάποια από τα ντοκιμαντέρ που θα συμμετάσχουν στο 5ο Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ «Πέρα απο τα Σύνορα», κι έχεις την πλήρη εικόνα:

Βλέπεις τη «γλυκόπικρη ζωή δύο γιαγιάδων που ζουν απομονωμένες στους λόφους της Ανατολικής Βοσνίας» να συναντά το «ταξίδι της Micaela Chauque και της μητέρας της για την αναζήτηση της γιαγιάς της Micaela, της τελευταίας εποίκου της ερημικής περιοχής στο βόρειο τμήμα της Αργεντινής».

Συναντάς τον Μαρσελίνο Ορμπέ «γεννημένο στην Jaca (Ισπανία), τον καλύτερο κλόουν στον κόσμο από το 1900 έως το 1914» και τον Γιάννη, «Πόντιο πρόσφυγα από τη Κριμαία που έφτασε στον Πειραιά το 1919».

Γνωρίζεις την « 79χρονη Μεταξία Αναπλιώτη, η οποία κράτησε το τάμα της για 49 χρόνια, ανάβοντας το καντήλι της βυζαντινής εκκλησίας των Αγίων Θεοδώρων στην Βάμβακα, της Μάνης» και τον «δεκάχρονο Dujuan που είναι θεραπευτής παιδιών, καλός κυνηγός και μιλά τρεις γλώσσες.» ενώ ζεις σε μια άλλη πόλη στην καρδιά της Αθήνας «που ζει για περισσότερο από έναν αιώνα, κάτω από το τεχνητό φως του νέον».

Τα σύνορα μεταξύ των ανθρώπων και των ιστοριών τους μικραίνουν.

«Επιβεβαιώνεται πιο πολύ από ποτέ ότι, από τώρα και στο εξής, όλα τα σοβαρά ζητήματα που πλήττουν τη ζωή μας θα εκτείνονται πέρα από τα σύνορα».

Δύσκολα θα μπορούσε να περιγραφούν καλύτερα οι συνθήκες στις οποίες καλούμαστε να ζήσουμε, εδώ και χρόνια αλλά ακόμα πιο επιτακτικά, μετά την εμφάνιση του κοροναϊού.

Η φράση ανήκει στον σκηνοθέτη και παραγωγό Μισέλ Νολ, Καλλιτεχνικό Σύμβουλο και Διευθυντή Διεθνούς Ανάπτυξης του Διεθνούς Φεστιβάλ Ντοκιμάντερ του Καστελλορίζου, «Πέρα από τα Σύνορα», που θεσμοθετήθηκε το 2016 από το Ελληνικό Ίδρυμα Ιστορικών Μελετών (ΙΔΙΣΜΕ και φέτος θα διαρκέσει από τις 23 ως τις 30 Αυγούστου.

Όπως αναφέρει η Ειρήνη Σαριόγλου, καλλιτεχνική διευθύντρια του φεστιβάλ, Eπίκουρη Kαθηγήτρια Νεώτερης Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Πόλης και γενική γραμματέας του Ελληνικού Ιδρύματος Ιστορικών Μελετών (ΙΔΙΣΜΕ) « το ‘Πέρα από τα Σύνορα’ απονέμει κάθε χρόνο πέντε Βραβεία Καλύτερου Ντοκιμαντέρ με την ευγενική μέριμνα της Βουλής των Ελλήνων, του ΕΚΟΜΕ και του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, τελεί υπό την αιγίδα του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών και του Δήμου Μεγίστης και συνδιοργανώνεται από την Écrans Des
Mondes και το Society for the Restoration of Megisti, στο Σύδνεϋ, με στόχο να γίνει γνωστό διεθνώς ως ένα Φεστιβάλ, που προάγει το ποιοτικό ντοκιμαντέρ» αλλά και «το νησί να αποτελέσει σημείο αναφοράς για την περαιτέρω κινηματογραφική και πολιτιστική συνεργασία των δημιουργών ντοκιμαντέρ διεθνώς».

Φέτος θα προβληθούν ταινίες από τη Σερβία, την Ελλάδα, την Ιταλία, την Τουρκία, τη Ρωσία, την Ισπανία, τη Γερμανία, την Ουκρανία, την Αργεντινή, τις ΗΠΑ, τη Γαλλία, την Ουρουγουάη, την Κροατία, το Βέλγιο, την Αυστραλία και το Ισραήλ, ενώ τη φετινή κριτική επιτροπή απαρτίζουν η παραγωγός και σκηνοθέτις Μπάρμπαρα Βακερνάγκελ-Τζέικομπς, ο σεναριογράφος και πρόεδρος του τμήματος Κινηματογράφου της Σχολής Καλών Τεχνών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Παναγιώτης Ιωσηφέλης, η Μάρτζ ντε Κένινγκ, Καλλιτεχνική Διευθύντρια του Φεστιβάλ Ταινιών «Movies that Matter», o σύμβουλος προγράμματος του τηλεοπτικού σταθμού της Βουλής των Ελλήνων, Άρης Φατούρος και ο προϊστάμενος της Διεύθυνσης Ανάπτυξης και Διαχείρισης Ψηφιακού Περιεχομένου, ΕΚΟΜΕ , Στέλιος Κυμιωνής.

Τιμώμενα Μέσα Ενημέρωσης είναι όλα τα Μέσα του ομίλου Alter Ego, δηλαδή Mega, One Channel, Βήμα, ΝΕΑ, in.gr.

Συνάντηση πολιτισμών
Εδώ και πέντε χρόνια, την τελευταία εβδομάδα κάθε Αύγουστου καταξιωμένοι και ανερχόμενοι δημιουργοί του ιστορικού και κοινωνικού ντοκιμαντέρ συναντιούνται στο ανατολικότερο άκρο της Ευρώπης, το Καστελλόριζο, όπως εξάλλου «συναντήθηκαν» σε αυτό οι κυρίαρχοι πολιτισμοί της ανθρωπότητας από τη Νεολιθική Εποχή ως σήμερα.

Όπως υπενθυμιζει ο πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων, Κωνσταντίνος Α. Τασούλας, το Καστελλόριζο ονομάζεται επισήμως Μεγίστη και ονομάστηκε έτσι «από τα πρώτα ελληνικά φύλα που την κατοίκησαν, λόγω του μεγαλύτερου μεγέθους της σε σχέση με το νησιωτικό σύμπλεγμα που την περιβάλλει». Το όνομα Καστελλόριζο, προέρχεται από την ονομασία Καστέλλο Ρούτζιο που έδωσε στο νησί, τον 14ο αιώνα, το Τάγμα των Ιπποτών του Αγίου Ιωάννου της Ιερουσαλήμ.

Κατοικήθηκε για πρώτη φορά τα προϊστορικά χρόνια, εν συνεχεία από τους Δωριείς, αργότερα «γνώρισε» τους Φοίνικες, τους στόλαρχους του Μεγάλου Αλεξάνδρου, τους Ρωμαίους, τους Ιωαννίτες ιππότες της Ρόδου, τους Αιγύπτιους, τους Καταλανούς, τους Ενετούς, τους Οθωμανούς, τους Γάλλους, και τους Ιταλούς. Με την ενσωμάτωση των Δωδεκανήσων, τον Μάρτιο του 1948, το Καστελλόριζο επέστρεψε στην αγκαλιά της μητέρας Ελλάδας, η οποία όμως στις δεκαετίες που πέρασαν πιο πολύ έδειχνε να το ξεχνά, παρά να το θυμάται.

«Σε αυτό το νησί συμπυκνώνεται όλη η ελληνική ιστορία, από τη νεολιθική εποχή μέχρι τις μέρες μας. Μέσα από τη δόξα του, αλλά και μέσα από τις συμφορές του, ταξιδεύουμε σε όλα τα μήκη και πλάτη της ελληνικής ψυχής», σημειώνει ο Γιάννης Χρυσουλάκης, επικεφαλής της γενικής γραμματέας Απόδημου Ελληνισμού η οποία στηρίζει το φεστιβάλ, και προσθέτει: «Η αναδρομή στην πολυτάραχη ιστορία του νησιού, καθώς και η σημερινή ειρηνική καθημερινότητα πάνω σε αυτό το μικρό διαμάντι της Μεσογείου, μας διαβεβαιώνουν ότι ένα διεθνές φεστιβάλ οποιασδήποτε πολιτιστικής κατηγορίας είναι απόλυτα ταιριαστό να πραγματοποιείται πάνω σε αυτόν τον τόπο. Πόσο μάλλον το Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ ‘Πέρα από τα Σύνορα’».

Το 5ο Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ «ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΑ ΣΥΝΟΡΑ» τελεί υπό την αιγίδα των πρεσβειών ΗΠΑ, Αυστραλίας και Ισραήλ στην Αθήνα.

Ο πρέσβης της Αυστραλίας στην Αθήνα, Αθανάσιος Σπύρου σημειώνει πως «η δυναμική και αενάως δραστήρια κοινότητα Αυστραλών με καταγωγή από το Καστελλόριζο με την ανυπέρβλητη αγάπη της για το προγονικό νησί χτίζει γέφυρες μεταξύ Αυστραλίας και Καστελλορίζου» και πως «οι όροι ‘Καστελλόριζο’ και ‘Καστελλοριζιός’ ή ‘Κάζι’» είναι πια ευρέως γνωστοί στην Αυστραλία».

Ο πρέσβης του Ισραήλ στην Αθήνα, Γιόσι Αμράνι αναφέρεται στον τρόπο που η τέχνη ξεπερνά τα σύνορα: «Οι ταινίες αποτελούν μια διεθνή γλώσσα, καθώς και γέφυρα μεταξύ των λαών και των πολιτισμών. Τα ντοκιμαντέρ, τα οποία απεικονίζουν πτυχές της πραγματικότητας, μεταφέρουν στο κοινό μια γεύση των πραγματικών καταστάσεων και των ηρώων».

Ανάμεσα στα ντοκιμαντέρ που θα προβληθούν είναι και η «Μισή Αληθεια», της αμερικανίδας Έιμι Άντριον, που ερευνά το γεγονός ότι αν και οι γυναίκες δεν είναι απαραίτητα λιγότερες από τους άντρες στις σχολές κινηματογράφου, τελικά ελάχιστες μόνο από αυτές να «επιβιώνουν» στην κινηματογραφική βιομηχανία»

«Μετά την εκλογή της πρώτης γυναίκας Προέδρου της Δημοκρατίας και καθώς η Ελλάδα κάνει σημαντικά βήματα προς τη γυναικεία ενδυνάμωση, είναι χαρά μας να παρουσιάσουμε μια ταινία, που διερευνά τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες στην βιομηχανία του κινηματογράφου και καλεί όλους μας να εργαστούμε πιο εντατικά, ώστε οι γυναίκες αυτές να πραγματοποιήσουν τα όνειρά τους», αναφέρει ο πρέσβης των ΗΠΑ Τζέφρεϋ Πάιατ και προσθέτει: «Αυτό είναι το πρώτο πολιτιστικό πρόγραμμα που υποστηρίζει η Πρεσβεία στο Καστελλόριζο, ένα πανέμορφο νησί με πλούσια ιστορία και σημαντική γεωγραφική θέση. Οι σχέσεις μεταξύ Ηνωμένων Πολιτειών και Ελλάδας είναι στο καλύτερο σημείο από ποτέ. Συνεργαζόμαστε στενά με το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης και με το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού για να σχεδιάσουμε συνέργειες μεταξύ επαγγελματιών του κινηματογράφου από την Ελλάδα και τις ΗΠΑ και να προσελκύσουμε περισσότερες αμερικανικές κινηματογραφικές παραγωγές στην Ελλάδα»

Το «Πέρα από τα Σύνορα» απολαμβάνει και τη στήριξη του Εθνικού Κέντρου Οπτικοακουστικών Μέσων και Επικοινωνίας (ΕΚΟΜΕ) και ο πρόεδρός του, Πάνος Κουάνης υπογραμμίζει τη σημασία της ανταλλαγής πολιτιστικών ιδεών: « Τα νέα δεδομένα που επιβάλλει η προσπάθεια καταπολέμησης της πανδημίας COVID-19 παγκοσμίως, απαιτούν ευελιξία, όραμα και ευρηματικότητα, καθιστώντας περισσότερο από ποτέ αναγκαία την ανταλλαγή πολιτιστικών ιδεών και αξιών μεταξύ των λαών, με στόχο την προάσπιση της ευημερίας και της ειρηνικής συνύπαρξης. Το Ειδικό Βραβείο «Μεσογειακής Φιλίας», που έχει θεσπίσει το ΕΚΟΜΕ για το Φεστιβάλ, αποκρυσταλλώνει το ειδικό ενδιαφέρον μας να εξερευνήσουμε και να αναδείξουμε τις κοινές μας αξίες και σημεία αναφοράς μέσα από τον κινηματογράφο και το ιστορικό ντοκιμαντέρ».

Όπως λένε, η τέχνη υπάρχει για να θέτει ερωτήματα και οι προβληματισμοί που θέτει ο Μισέλ Ρον δείχνουν και την προβληματική του Διεθνούς Φεστιβάλ Ντοκιμάντερ του Καστελλορίζου, «Πέρα από τα Σύνορα»:

«Στο μέλλον θα δείξουμε περισσότερη εμπιστοσύνη απέναντι στις τυχόν προειδοποιήσεις που θα μας κάνουν όσοι προασπίζονται το δημόσιο συμφέρον; Θα δώσουμε μεγαλύτερη προσοχή στα ευρήματα των επιστημόνων και των καλλιτεχνών και λιγότερη στις δηλώσεις των ψηφοθηρών πολιτικών ή των λόμπι που αναζητούν κέρδη;

Τίποτα δεν είναι σίγουρο από αυτή την άποψη. Αλλά αυτό που μπορούμε να κάνουμε ως μέλη της κοινότητας του ντοκιμαντέρ είναι να εμβαθύνουμε την έρευνά μας, να βελτιώσουμε την αφήγηση, να ενισχύσουμε τις ιστορίες μας και να αυξήσουμε τη συνάφεια των ταινιών μας σε αυτόν τον σύγχρονο κόσμο. Οι τακτικές συναντήσεις κατά τη διάρκεια των φεστιβάλ μάς βοηθούν να προχωρήσουμε δίνοντάς μας την ευκαιρία να μοιραστούμε τις εμπειρίες μας, να συζητήσουμε, να ανταλλάξουμε και να απολαύσουμε τα κοινά οράματά μας.

Η μοναδικότητα του Καστελλορίζου ως τόπου διεξαγωγής του φεστιβάλ «Πέρα από τα Σύνορα» είναι ένα σημαντικό πλεονέκτημα, στο οποίο μπορείτε να βασιστείτε.