Ο χαμογελαστός 74χρονος Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου θεωρείται από τους αντιπάλους του ένας σκληρός πολιτικός αντίπαλος.
Ο 74χρονος Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, ο οποίος θα είναι ο αντίπαλος του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στις προεδρικές εκλογές της 14ης Μαΐου, δεν έχει ιδιαίτερα καλό παρελθόν σε επίπεδο εκλογικών αποτελεσμάτων.
Από την ημέρα που ανέλαβε την ηγεσία του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος μετράει ήττες σε δύο δημοψηφίσματα, τρεις γενικές εκλογές και μια προεδρική εκλογή. Επιπλέον μετράει μια ήττα στις δημοτικές εκλογές. Πάντως, ο πρόεδρος του CHP έχει και μια νίκη στις εκλογές του 2019, καθώς για πρώτη φορά το κόμμα του κέρδισε τους δήμους της Κωνσταντινούπολης και Αγκυρας με δημάρχους που επέλεξε ο ίδιος, δηλαδή με τον Εκρέμ Ιμάμογλου και τον Μανσούρ Γιαβάς.
Αυτές οι επιδόσεις του κ. Κιλιτσντάρογλου ήταν ένα από τα βασικά επιχειρήματα της προέδρου του Καλού Κόμματος, Μεράλ Ακσενέρ, που επέμενε να μη θέσει ο ίδιος υποψηφιότητα απέναντι στον κ. Ερντογάν, καθώς πιστεύει πως θα χάσει. Ο πρόεδρος του CHP στην ομιλία του αμέσως μετά την ανακοίνωση της υποψηφιότητάς του υποσχέθηκε «αλλαγή».
Αλεβίτης
Ο κ. Κιλιτσντάρογλου είναι γιος δημοσίου υπαλλήλου και Αλεβίτη, μια ομάδα που αποτελεί το 15%-20% του πληθυσμού των 85 εκατομμυρίων της Τουρκίας και η οποία ακολουθεί μια πίστη που βασίζεται στις λαϊκές παραδόσεις των σιιτών, των σούφι και της Ανατολίας.
Αποφοίτησε από την Ακαδημία Οικονομικών και Εμπορικών Επιστημών της Αγκυρας με πτυχίο οικονομικών επιστημών. Ο πρόεδρος CHP γνωρίζει καλά τις δομές του τουρκικού κράτους, καθώς υπηρέτησε στο υπουργείο Οικονομικών, στη Γενική Διεύθυνση Εσόδων, ενώ έχει θητεία και ως γενικός διευθυντής του Ιδρύματος Κοινωνικών Ασφαλίσεων (SSK). Ο κ. Ερντογάν μέχρι και σήμερα συνεχίζει να «χρησιμοποιεί» το χαρτί αυτό, ισχυριζόμενος ότι η κακοδιαχείριση του Κιλιτσντάρογλου χρεοκόπησε το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης.
Εξελέγη βουλευτής με το CHP από την Κωνσταντινούπολη στις γενικές εκλογές του 2002. Επανεξελέγη το 2007 και διετέλεσε αντιπρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας του κόμματός του υπό τον Ντενίζ Μπαϊκάλ, αρχηγό του CHP εκείνη την εποχή. Εθεσε υποψηφιότητα για δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης το 2009. Αν και αύξησε τα ποσοστά του CHP κατά 25%, έχασε τις εκλογές.
Μετά την παραίτηση του Ντενίζ Μπαϊκάλ, λόγω διαρροής σεξουαλικής κασέτας με τον ίδιο, ο Κιλιτσντάρογλου κατέβηκε δίχως αντίπαλο στην κούρσα της ηγεσίας του CHP στο συνέδριο του 2010 και έγινε πρόεδρος.
Η εκλογή του τροφοδότησε τις ελπίδες του κόμματος για ένα νέο ξεκίνημα, αλλά το ποσοστό του CHP δεν κατάφερε έκτοτε να ξεπεράσει το 25%.
Ο κ. Κιλιτσντάρογλου θεωρείται ότι έχει μεταρρυθμίσει το κόμμα και έχει παραγκωνίσει τους σκληροπυρηνικούς «κεμαλιστές», που υποστηρίζουν μιαν άκαμπτη εκδοχή του κεμαλισμού, ενώ προωθεί μέλη που θεωρούνται πιο στενά ευθυγραμμισμένα με τις σοσιαλδημοκρατικές αξίες.
«Πορεία δικαιοσύνης»
Με το παρατσούκλι από τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης «Γκάντι Κεμάλ» –λόγω ομοιότητας της εμφάνισής του με γυαλιά με τον Μαχάτμα Γκάντι– προκάλεσε το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης το 2017 όταν ξεκίνησε την «Πορεία για τη δικαιοσύνη», των 450 χιλιομέτρων από την Αγκυρα στην Κωνσταντινούπολη, ως αντίδραση στη σύλληψη ενός βουλευτή του CHP.
Πάντως, ο κ. Κιλιτσντάρογλου, με μια στρατηγική κίνηση οργάνωσε τη συμμαχία του CHP με το Καλό Κόμμα και το Κόμμα Ευδαιμονίας στις γενικές εκλογές του 2018, ανοίγοντας τον δρόμο για την επιτυχία στις τοπικές εκλογές την επόμενη χρονιά. Αυτή η στρατηγική του ήταν το πρώτο βήμα για ουσιαστικό χτύπημα του Ερντογάν ως ηγέτη του AKP. Το CHP κέρδισε τις δημαρχίες στην Κωνσταντινούπολη, στην Αγκυρα και άλλες πόλεις, χάρη στη συμμαχία και την υποστήριξη ψηφοφόρων από ένα μεγάλο φιλοκουρδικό κόμμα.
Ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου έδειξε πως παίζει σκληρό πολιτικό παιχνίδι, καθώς παρά την αποχώρηση της κ. Ακσενέρ από το τραπέζι των διαβουλεύσεων, δήλωσε «μην ανησυχείτε, όλα θα γίνουν όπως πρέπει» και η αλήθεια είναι πως κατάφερε να οδηγήσει την πρόεδρο του Καλού Κόμματος στο τραπέζι και να θέσει υπό τον έλεγχό του τους δημάρχους της Κωνσταντινούπολης και Αγκυρας, καθώς θα γίνουν αντιπρόεδροι όταν το αποφασίσει ο ίδιος.
Αντίπαλοί του παραδέχονται πως το χαμόγελο του «Γκάντι» της Τουρκίας, πολλές φορές καλύπτει την εικόνα του σκληρού πολιτικού που κρύβει μέσα του.
Τι έχει δηλώσει για την Ελλάδα
«Ο μόνος τρόπος για να επιλυθούν τα προβλήματα μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας είναι το να βρίσκονται σε διάλογο και να αναζητούν ειρηνικές λύσεις μέσω διαπραγματεύσεων. Υπάρχουν δύο πλευρές: η Τουρκία και η Ελλάδα. Δεδομένου ότι η Ελλάδα είναι μέλος της Ε.Ε., τα προβλήματα αυτά που είναι διμερή, θεωρούνται προβλήματα Τουρκίας και Ε.Ε. Αυτό είναι λάθος. Μια τέτοια προσέγγιση αποτρέπει επίσης τα δύο μέρη από το να βρίσκονται σε ισότιμη σχέση για την επίλυση των προβλημάτων. Δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα που να μην μπορεί να επιλυθεί μέσω συζήτησης».
20.11.2021
«Μέχρι χθες έλεγαν από την κυβέρνηση “στην εξαθλίωση η Ελλάδα. Καταστράφηκε! Η Ελλάδα χρεοκόπησε”. Ο βασικός μισθός στην Ελλάδα είναι 2,7 φορές πάνω από της Τουρκίας. Ποιος ζει στην εξαθλίωση;».
24.11.2021
«Είναι ανάγκη να αυξήσουμε την πίεση σε Μεσόγειο και Αιγαίο. Αυτές οι δουλειές δεν γίνονται βγάζοντας το πλοίο και μετά αποσύροντάς το να λες: “μακάρι να με καλέσει ο Μπάιντεν”. Αν έχεις ψυχή κάνε ένα βήμα για τα νησιά που καταλήφθηκαν και για τα στρατιωτικοποιημένα νησιά. Θα σε στηρίξουμε!».
2.6.2022
«Του είπα, πες μια πρόταση για τα υπό κατοχή νησιά και δεν άρθρωσε ούτε πρόταση. Τώρα φέρεται διαφορετικά. Ο κύριος κάνει νταϊλίκια στην Ελλάδα και τα “μη με εκνευρίζετε”, “έρχομαι”, “θα κάνω το ένα και το άλλο”… Αν είναι να κάνεις κάτι, κάνε το αδερφέ. Τι φωνάζεις συνέχεια; Ξέρω ότι δεν μπορείς και το ξέρεις κι εσύ. Οταν εξοπλίζονταν τα νησιά, καθηγητές, απόστρατοι και πολιτικοί είπαν πως αυτό είναι παραβίαση της συνθήκης της Λωζάνης, αλλά εκείνος δεν έβγαλε κιχ. Και σε εμάς κάποτε μας έλεγαν “έλα, έλα”. Και ο Ετσεβίτ είπε “εντάξει, έρχομαι”. Ο Ετσεβίτ και ο Ερμπακάν πήγαν, κατέλαβαν το τουρκικό τμήμα της Κύπρου και έληξε το θέμα. Φώναξαν; Επραξαν τα απαραίτητα».
28.06.2022
Πόσες πιθανότητες έχουν απέναντι στον Ερντογάν οι αντίπαλοί του
Η επιλογή του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου για την ηγεσία του εξακομματικού συνασπισμού της τουρκικής αντιπολίτευσης δείχνει να αποτελεί τη «μικρότερη απειλή» για τον νυν πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, καθώς οι ψηφοφόροι φαίνεται να τον προτιμούν λιγότερο για τον ρόλο του μελλοντικού ηγέτη της χώρας, σε σχέση με τα υπόλοιπα τρία φαβορί για την ηγεσία του συνασπισμού.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με έγκυρη δημοσκόπηση που δημοσιεύθηκε από τον οργανισμό ORC τον Ιανουάριο, προτού δηλαδή ο Κιλιτσντάρογλου εκλεγεί πρόεδρος του συνασπισμού, στο δίλημμα Κιλιτσντάρογλου ή Ερντογάν το 41,8% των ερωτηθέντων είχε ταχθεί υπέρ του νέου ηγέτη της αντιπολίτευσης, ενώ το 42,5% είχε ταχθεί υπέρ του Ερντογάν, ποσοστά που καθιστούν τον «Κεμάλ Γκάντι» αρκετά πιο ανίσχυρο σε σχέση με τον επίσης αντιπολιτευόμενο δήμαρχο Αγκυρας, Μανσούρ Γιαβάς, ο οποίος στην ίδια ερώτηση συγκέντρωνε το 49,4% της προτίμησης των ψηφοφόρων έναντι 39,8% του Ερντογάν.
Στην έρευνα έλαβαν μέρος 3.780 άτομα από 45 επαρχίες και διεξήχθη στο διάστημα από 2 έως 5 Ιανουαρίου. Ο 74χρονος Κιλιτσντάρογλου, αρχηγός του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος, ο οποίος είχε ηττηθεί το 2009 στις αυτοδιοικητικές εκλογές όπου συμμετείχε ως υποψήφιος για τη δημαρχία Κωνσταντινούπολης από τον τότε υποψήφιο του κόμματος του Ερντογάν, λέγεται πως δυσκολεύεται να πείσει το συντηρητικό ακροατήριο, γεγονός που δεν βοηθάει την αντιπολίτευση να προσελκύσει ψηφοφόρους του κυβερνώντος κόμματος, ενώ ο Ερντογάν τού έχει ασκήσει συστηματικά έντονη κριτική για τις πολιτικές του ικανότητες.
Επιπλέον, σε δημοσκόπηση που είχε δημοσιευθεί τον Νοέμβριο, το 56,7% των ερωτηθέντων είχε δηλώσει πως δεν θα ψηφίσει τον Κιλιτσντάρογλου σε πιθανές εκλογές, ενώ μόλις το 38,1% είχε δηλώσει πως «σίγουρα» θα τον στηρίξει.
Ωστόσο, τα αποτελέσματα των παραπάνω δημοσκοπήσεων δεν μπορούν να προεξοφλήσουν τη νίκη ή την ήττα του Κιλιτσντάρογλου στις εκλογές της 14ης Μαΐου, καθώς η νέα του θέση στην ηγεσία της αντιπολίτευσης μπορεί να πείσει πολλούς να αλλάξουν γνώμη και να τον υποστηρίξουν.
Επιπλέον, πολλοί είναι εκείνοι που, παρότι αναποφάσιστοι, δηλώνουν πως «σίγουρα δεν θα στηρίξουν τον Ερντογάν».