Πρώτος στους εμβολιασμούς, με ελάχιστους αρνητές.
Υπέρμαχοι του εμβολιασμού έναντι της COVID-19 δηλώνουν, στη συντριπτική τους πλειονότητα, οι πολίτες χωρών του Νότου της Ευρωπαϊκής Ενωσης, με τα ποσοστά όσων έχουν ήδη εμβολιαστεί και με την αναμνηστική δόση ή πρόκειται να τη λάβουν άμεσα να φτάνει και να ξεπερνά το 90% σε Πορτογαλία, Ισπανία και Ιταλία. Και στη χώρα μας η αποδοχή των εμβολίων είναι υψηλή, με το 78% να δηλώνει εμπράκτως υπέρ του εμβολιασμού, αφού είτε έχουν ήδη κάνει και την τρίτη δόση ή σκοπεύουν να την κάνουν. Ωστόσο, 8% των πολιτών εμφανίζονται ως αρνητές και είναι αποφασισμένοι να μην εμβολιαστούν.
Ο φόβος για παρενέργειες και ο ισχυρισμός ότι τα εμβόλια για την COVID-19 δεν έχουν δοκιμαστεί επαρκώς παραμένουν, ακόμη και 14 μήνες μετά την έναρξη εμβολιαστικών προγραμμάτων ανά την υφήλιο, οι βασικές αιτίες που προβάλλουν όσοι δεν θέλουν να εμβολιαστούν. Στον αντίποδα, τα βασικά επιχειρήματα όσων είναι υπέρ των εμβολίων είναι η προστασία που παρέχουν από σοβαρή νόσηση και η επιστροφή σε μια χωρίς περιορισμούς κοινωνική ζωή. Μάλιστα, το 65% των Ελλήνων πολιτών θεωρεί αποδεκτό να υπάρχουν περιορισμοί στην πρόσβαση σε δραστηριότητες στους ανεμβολίαστους και σε ποσοστό 47% εκτιμούν πως ο εμβολιασμός θα έπρεπε να είναι υποχρεωτικός.
Αυτά είναι ορισμένα από τα βασικά συμπεράσματα της πρόσφατης έρευνας του Ευρωβαρόμετρου για τις στάσεις των Ευρωπαίων πολιτών σχετικά με τον εμβολιασμό έναντι του κορωνοϊού η οποία διενεργήθηκε τον περασμένο Φεβρουάριο σε δείγμα 26.658 πολιτών ηλικίας 15 ετών και άνω των χωρών-μελών της Ε.Ε. Από την Ελλάδα συμμετείχαν 1.008 πολίτες. Ειδικότερα, στο σύνολο των χωρών της Ε.Ε. το 82% των πολιτών είναι υπέρ των εμβολίων για τον κορωνοϊό (έχουν ήδη εμβολιαστεί και με τρεις δόσεις ή πρόκειται να κάνουν και την τρίτη δόση σύντομα), το 5% είναι διστακτικοί (ενδέχεται να εμβολιαστούν ή έχουν εμβολιαστεί, αλλά δεν θέλουν να κάνουν την 3η δόση) και το 8% είναι εναντίον του εμβολιασμού για την COVID-19. Στη χώρα μας τα αντίστοιχα ποσοστά είναι 78%, 6% και 8%.
Τρεις στους τέσσερις Ελληνες πολίτες (75%) εκτιμούν ότι τα προτερήματα από τα εμβόλια υπερτερούν από τους πιθανούς κινδύνους και το 71% θεωρεί ασφαλή τα εμβόλια που έχουν εγκριθεί από την Ε.Ε.
Κατά μέσον όρο, οι υπέρμαχοι εμβολίων των χωρών της Ε.Ε. στην πλειονότητά τους θεωρούσαν ως πολύ σημαντικό λόγο για τον εμβολιασμό την προστασία από σοβαρή νόσηση και θάνατο των ίδιων (69%), την προστασία της οικογένειάς τους (68%) και το ότι ο εμβολιασμός θα βοηθήσει στο να μπει τέλος στην πανδημία. Αντίστοιχα, για τους Ελληνες οι σημαντικότεροι λόγοι για εμβολιασμό είναι η προστασία των ίδιων (67%) και της οικογένειάς τους (68%), το γεγονός ότι θα συναντήσουν ξανά φίλους και συγγενείς (67% το χαρακτήρισε πολύ σημαντικό λόγο), ενώ πιο μεγάλη έμφαση σε σχέση με τον μέσο όρο των υπόλοιπων Ευρωπαίων δίνουν στα ταξίδια (61% έναντι 46%) και στη συμμετοχή σε κοινωνικές δραστηριότητες, όπως διασκέδαση και παρακολούθηση αθλητικών διοργανώσεων (60% το θεωρούν πολύ σημαντικό έναντι 46% των υπόλοιπων Ευρωπαίων).
Στον αντίποδα, το 72% των Ευρωπαίων και το 90% των Ελλήνων που διστάζουν ή αρνούνται να εμβολιαστούν ισχυρίζονται ότι δεν έχουν δοκιμαστεί επαρκώς και το 64% (Ε.Ε.) και 84% (Ελληνες) πως ανησυχούν για τυχόν παρενέργειες.
Δύο στους τρεις συμμετέχοντες από τη χώρα μας (65%) θεωρούν τον εμβολιασμό έναντι του κορωνοϊού ένα καθήκον έναντι της κοινωνίας (67% είναι το σχετικό ποσοστό στο σύνολο των πολιτών της Ε.Ε.), ενώ αντίστοιχο ποσοστό θεωρεί αποδεκτό να περιορίζεται η πρόσβαση σε κάποιους χώρους και σε δραστηριότητες στους ανεμβολίαστους (71% είναι το ποσοστό στην Ε.Ε.). Λιγότεροι από τους μισούς πιστεύουν ότι ο εμβολιασμός πρέπει να είναι υποχρεωτικός (47%, έναντι 56% κατά μέσον όρο στην Ε.Ε.). Και στις τρεις αυτές ερωτήσεις, οι Ιταλοί, οι Ισπανοί και οι Πορτογάλοι απαντούν θετικά με τα υψηλότερα ποσοστά, σε σύγκριση με τους υπόλοιπους κατοίκους των κρατών-μελών της Ε.Ε. Σε ό,τι αφορά τον εμβολιασμό των παιδιών έναντι του κορωνοϊού, έξι στους δέκα Ελληνες πιστεύουν ότι πρέπει να γίνεται.
Ζητούν ενημέρωση
Τουλάχιστον οι μισοί πολίτες στην Ελλάδα πάντως, ανεξαρτήτως της στάσης τους έναντι του εμβολιασμού, θα ήθελαν περισσότερες πληροφορίες για την ασφάλεια των εμβολίων, αλλά και το πώς αναπτύχθηκαν, δοκιμάστηκαν και εγκρίθηκαν. Ειδικότερα, το 56% θα ήθελε περισσότερες πληροφορίες για την ασφάλεια των εμβολίων, έναντι του 41% των Ευρωπαίων, το 50% για το πώς αναπτύχθηκαν, δοκιμάστηκαν και εγκρίθηκαν (42% στην Ε.Ε.) και το 48% για την αποτελεσματικότητα των εμβολίων (44% στην Ε.Ε.).
Τους επαγγελματίες υγείας (γιατρούς, νοσηλευτές και φαρμακοποιούς) εμπιστεύονται οι περισσότεροι πολίτες στη χώρα μας για να αντλήσουν πληροφορίες σχετικά με τα εμβόλια. Ειδικότερα, αυτό δήλωσε το 68% των συμμετεχόντων από την Ελλάδα. Το 37% των Ελλήνων εμπιστεύεται τις υγειονομικές αρχές, το 26% την Ε.Ε. και μόλις το 15% την κυβέρνηση.
Αλλωστε, οι περισσότεροι Ελληνες (54%) δηλώνουν δυσαρεστημένοι από τον τρόπο που χειρίστηκε η κυβέρνηση την εμβολιαστική στρατηγική (47% είναι το αντίστοιχο ποσοστό κατά μέσον όρο στην Ε.Ε.). Αντιθέτως, εκτιμούν ιδιαίτερα τον ρόλο που διαδραμάτισε η Ε.Ε. για τη γρήγορη πρόσβαση στα εμβόλια. Το 79% των πολιτών στη χώρα μας αναγνωρίζει τον ρόλο της Ε.Ε. σε αυτόν τον τομέα. Υψηλά ποσοστά καταγράφονται επίσης στην Πορτογαλία (91%), στην Ισπανία (85%), στην Κύπρο και στην Ιρλανδία (80%).
Ο φόβος μόλυνσης από τον κορωνοϊό
Ανησυχία για το ενδεχόμενο να μολυνθούν από τον κορωνοϊό στο μέλλον εκφράζουν έξι στους δέκα Ελληνες. Τουλάχιστον δύο στους δέκα δηλώνουν ότι έχουν ήδη νοσήσει από COVID-19 και το 93% γνωρίζει κάποιον που έχει εκδηλώσει τη νόσο.
Σύμφωνα με την τελευταία έρευνα του Ευρωβαρόμετρου για τη στάση των κατοίκων των κρατών-μελών της Ε.Ε. ως προς τα εμβόλια έναντι του SARS-CoV-2, η οποία διενεργήθηκε τον Φεβρουάριο του 2022, το 59% των Ελλήνων φοβάται ότι μπορεί να μολυνθεί από τον κορωνοϊό, ποσοστό που είναι το τρίτο υψηλότερο στην Ε.Ε. μετά τους Πορτογάλους (65%) και τους Ισπανούς (60%) και αυξημένο κατά 9 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με τον περασμένο Μάιο και την προηγούμενη αντίστοιχη έρευνα του Ευρωβαρόμετρου. Στο σύνολο των πολιτών της Ευρωπαϊκής Ενωσης, το 47% ανησυχούσε τον Φεβρουάριο για το ενδεχόμενο να μολυνθεί στο μέλλον από τον κορωνοϊό.
Το 21% των πολιτών της Ε.Ε. δήλωσε ότι έχουν βρεθεί θετικοί στον κορωνοϊό και το 18% ότι έχουν εκδηλώσει COVID-19 στο παρελθόν, με τα περισσότερα σχετικά ποσοστά να παρατηρούνται σε Σλοβενία, Λιθουανία, Τσεχία και Ουγγαρία (ξεπερνούν το 30% του πληθυσμού όσοι μολύνθηκαν και νόσησαν). Στην Ελλάδα, 23% των πολιτών που συμμετείχαν δήλωσαν ότι έχουν βρεθεί θετικοί στο παρελθόν από κορωνοϊό και 21% ότι νόσησαν.
Το 93% των Ελλήνων δήλωσε ότι γνωρίζει κάποιον που έχει νοσήσει από COVID-19 έναντι 80% που είναι ο μέσος όρος της Ε.Ε. Το ποσοστό αυτό είναι το δεύτερο υψηλότερο που καταγράφεται στην Ε.Ε. μετά την Κύπρο (96%).