Ευρωπαϊκή διορία 27 ημερών στην Τουρκία – Πως φτάσαμε στην ομόφωνη απόφαση για κυρώσεις - Το παρασκήνιο της συνόδου των ΥΠΕΞ.
Η κυβέρνηση κέρδισε την διπλωματική μάχη του Βερολίνου καθώς κατάφερε να έχει την ομόθυμη συμπαράσταση των υπουργών εξωτερικών Ε.Ε, να συνταχθεί κατάλογος με κυρώσεις εναντίον της Άγκυρας, αλλά και να αναγκάσει την Άνγκελα Μέρκελ να αποδοκιμάσει δημόσια τις παράνομες ενέργειες της Τουρκίας.
Η ξεκάθαρη στήριξη της Γερμανίδας Καγκελαρίου στις ελληνικές θέσεις προκάλεσαν την έντονη ενόχληση του Ταγίπ Ερντογάν που βλέπει μετά τον Ντόναλντ Τράμπ να παίρνει σαφείς αποστάσεις για την ένταση που προκαλεί στην ανατολική Μεσόγειο και η Άνγκελα Μέρκελ.
Πλέον ο χρόνος μετρά αντίστροφα για τον Τούρκο Πρόεδρο, καθώς θα πρέπει μέσα σε 27 ημέρες, μέχρι δηλαδή την Σύνοδο Κορυφής της 24ης Σεπτεμβρίου, να έχει σταματήσει τις προκλήσεις στην περιοχή προκειμένου να κάτσει στο τραπέζι του διαλόγου με την Ελλάδα. Σε διαφορετική περίπτωση θα υποστεί μια σειρά από κυρώσεις που θα φέρουν στο χείλος του γκρεμού την τουρκική οικονομία.
"Πρέπει να υπάρχει μια αξιόπιστη απειλή προς την Τουρκία για να τερματίσει την παραβατική της συμπεριφορά. Κρατάμε ως θετικό τον κατάλογο κυρώσεων, ελπίζουμε ποτέ να μη χρειαστεί να χρησιμοποιηθεί γιατί επιθυμούμε πάντα σχέσεις καλής γειτονίας με την Τουρκία" δήλωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος στο Mega.
Το παρασκήνιο και οι σκληρές διαπραγματεύσεις
Το τέλος μια δύσκολης συνόδου των υπουργών Εξωτερικών της Ε.Ε. βρήκε τους "27" ενωμένους απέναντι στην τουρκική προκλητικότητα. Διπλωματικές πηγές σημείωναν πως είναι ίσως η πρώτη φορά που ήταν καθολική η στήριξη των ελληνικών θέσεων. Για να φτάσουμε όμως σε αυτό θετικό για την χώρα μας αποτέλεσμα, προηγήθηκαν έντονες διαπραγματεύσεις και παρασκηνιακές διαβουλεύσεις καθώς υπήρχαν χώρες που ήταν επιφυλακτικές στο ζήτημα των κυρώσεων απέναντι στην Άγκυρα.
Οι υπουργοί Εξωτερικών της Γερμανίας, της Ιταλίας και της Μάλτας ήταν αρχικά διστακτικοί καθώς υποστηρίξαν πως η επιβολή μέτρων κατά της Τουρκίας θα μπορούσε να δημιουργήσει προβλήματα στο μεταναστευτικό, που συχνά πυκνά απειλεί ο Ταγίπ Ερντογάν με το άνοιγμα των συνόρων. Επίσης η Γερμανία πρόβαλε έναν επιπλέον λόγο που είχε να κάνει με το μεσολαβητικό ρόλο που έχει αναλάβει. "Θέλουμε να δώσουμε μια ευκαιρία στη διπλωματία και για αυτό το λόγο θα πρέπει να δημιουργήσει η Τουρκία τις προϋποθέσεις και να παραιτηθεί από προκλήσεις" δήλωσε ο Χάικο Μαας.
Γρήγορα όμως οι επιφυλάξεις των τριών χωρών άρθηκαν όταν διαπιστώθηκε το σημαντικό κλίμα που είχε δημιουργηθεί εντός της συνόδου για την επιβολή κυρώσεων στην Τουρκία. Ελλάδα και Κύπρος είχαν στο πλευρό τους από την έναρξη της διαδικασίας την Γαλλία, την Αυστρία, την Ολλανδία αλλά ακόμα και την Τσεχία, ενώ όσο προχωρούσε η συζήτηση στο ελληνικό μπλοκ εντάσσονταν συνεχώς και άλλες χώρες όπως η Ισπανία.
"H ελληνική πλευρά πήρε αυτό που θα μπορούσε να πάρει από αυτό το Συμβούλιο. Μία κατανόηση κυρώσεων, εάν η Τουρκία δεν αποκλιμακώσει και δεν επιστρέψει στο τραπέζι του διαλόγου", δήλωσε εμφανώς ικανοποιημένος ο Νίκος Δένδιας μετά το τέλος της συνόδου.
Νέο "χτύπημα" Μακρόν σε Ερντογάν
Την ώρα που ήταν σε εξέλιξη η σύνοδος των ΥΠΕΞ στο Βερολίνο η Άνγκελα Μέρκελ επέλεξε λίγα χιλιόμετρα πιο μακριά να δώσει συνέντευξη τύπου τονίζοντας πως η Ε.Ε. έχει υποχρέωση να στηρίξει την Ελλάδα, ενώ την ίδια στιγμή ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ ήταν στο Παρίσι για να συζητήσει με τον Εμμανουέλ Μακρόν τις εξελίξεις στην ανατολική Μεσόγειο ενόψει της Συνόδου Κορυφής.
Ο Γάλλος Προέδρος συνομιλώντας με τους δημοσιογράφους έβαλε με σφοδρότητα εναντίον του Ταγίπ Ερντογάν υποστηρίζοντας πως η Τουρκία καταλαβαίνει μόνο από πράξεις και πως ο ίδιος έχει θέσει τις κόκκινες γραμμές της Γαλλίας. "Πρέπει να είμαι συνεπής μεταξύ λόγων και πράξεων. Μπορώ να σας πω ότι οι Τούρκοι μόνο αυτό υπολογίζουν και σέβονται.. Αν λες λόγια που δεν ακολουθούνται από πράξεις.... Αυτό που έκανε η Γαλλία το φετινό καλοκαίρι ήταν σημαντικό. Είναι μία πολιτική κόκκινων γραμμών. Το έκανα και στη Συρία" είπε χαρακτηριστικά ο Εμμανουέλ Μακρόν.
Περίμενε την Μέρκελ αλλά τον πήρε ο Στόλντεμπεργκ
Η Άνγκελα Μέρκελ γνώριζε πως μετά την ξεκάθαρη στάση που πήρε υπέρ των ελληνικών θέσεων, δύσκολα θα μπορούσε να πάρει στο τηλέφωνο τον Ταγίπ Ερντογάν όπως αρχικά είχε διαρρεύσει το Βερολίνο. Στην Άγκυρα "έβραζαν" από την στάση της Γερμανίδας Καγκελαρίου, που μέχρι πρότινος ήταν αρκετά κοντά τους. Μάλιστα στην συνέντευξη τύπου που παραχώρησε ξεκαθάρισε πως δεν θα επικοινωνήσει με τον Τούρκο Πρόεδρο.
Τελικά το τηλεφώνημα προς τον Ταγίπ Ερντογάν έγινε από τον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ Γιένς Στόλντεμπεργκ, ένα πρόσωπο που εξακολουθεί ουσιαστικά να στηρίζει την Άγκυρα καθώς ουδέποτε έχει καταδικάσει την Τουρκική προκλητικότητα. Ο Τούρκος Πρόεδρος τάχθηκε υπέρ του διαλόγου αλλά επέμεινε στις θέσεις του κατηγορώντας την Ελλάδα πως παραβιάζει το διεθνές δίκαιο.
Στην Άγκυρα επικρατεί νευρικότητα μετά τις ανακοινώσεις της συνόδου του ΥΠΕΞ της Ε.Ε. με το υπουργείο Εξωτερικών να επαναλαμβάνει πως τα νησιά όπως το Καστελόριζο δεν έχουν υφαλοκρηπίδα. Κατηγορεί την Ελλάδα και την Κύπρο για την ένταση αλλά και την Ε.Ε. για την άνευ όρων στήριξη, αγνοώντας τα δικαιώματα της Τουρκίας.
Ο κατάλογος με τις υποψήφιες κυρώσεις
Επτά επιλογές κυρώσεων περιλαμβάνει ο κατάλογος του Ζοζέπ Μπορέλ και οποίος μπορεί να διαμορφωθεί περαιτέρω στη Σύνοδο Κορυφής της 24ης - 25ης Σεπτεμβρίου που θα γίνει με την φυσική παρουσία των ευρωπαίων ηγετών.
Οι προτάσεις για τα μέτρα εναντίον της Τουρκίας περιλαμβάνουν: Περιοριστικά μέτρα σε περίπτωση συνέχισης παράνομων γεωτρήσεων στην Ανατολική Μεσόγειο, καταχώριση των πλοίων που εμπλέκονται σε παράνομες ερευνητικές δραστηριότητες της Τουρκίας, τομεακές κυρώσεις (πωλήσεις, προμήθειες, εξαγωγή υλικού σχετικά με έρευνες στον ενεργειακό τομέα, μεταφορά τεχνολογίας και προϊόντων), απαγόρευση δανεισμού σε τράπεζες και βιομηχανίες της Τουρκίας από κρατικές τράπεζες της ΕΕ, ενδεχόμενο μείωσης ευρωπαϊκών κονδυλίων, δυνατότητα εξέτασης απαγόρευσης ταξιδιών σε συγκεκριμένα πρόσωπα (travel ban) και περαιτέρω ενίσχυση των καταχωρήσεων για ενέργειες της Τουρκίας σε θαλάσσιες ζώνες σε υφιστάμενο καθεστώς κυρώσεων κατά Τουρκίας.