Ένας «θησαυρός» υπάρχει στα χέρια της Ελληνικής διπλωματίας, όμως οι εκάστοτε ελληνικές Κυβερνήσεις, είτε από φόβο, είτε από πιέσεις εξωτερικών δυνάμεων, δεν προχωρούν στο επόμενο βήμα.
Η Ελλάδα έχει ήδη εύρος εθνικού εναέριου χώρου και εθνικών χωρικών υδάτων στα 10 μίλια από τις αρχές του 20ού αιώνα και… δεν το θυμάται!
Επισημαίνεται ότι η Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας προβλέπει ότι το εύρος των χωρικών υδάτων ή της αιγιαλίτιδας ζώνης (η θαλάσσια περιοχή γύρω από τα εδάφη μιας χώρας) μπορεί να φτάνει μέχρι τα 12 μίλια. Τα ελληνικά χωρικά ύδατα είναι 6 μίλια, ο δε εθνικός εναέριος χώρος είναι 10 μίλια.
Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ
Η «κυριακάτικη δημοκρατία» φέρνει σήμερα στο φως το Προεδρικό Διάταγμα (Π.Δ.) του 1931 της κυβέρνησης του Ελευθερίου Βενιζέλου, με το οποίο η Ελλάδα αποκτούσε κυριαρχία 10 ναυτικών μιλίων σε όλες τις θάλασσες «εις την περίμετρον της Επικρατείας».
Η επέκταση των χωρικών υδάτων στα 10 μίλια έγινε για τις τότε ανάγκες της αεροπλοΐας. Συγκεκριμένα, συντάχθηκε «όσον αφορά ζητήματα Αεροπορίας και Αστυνομίας αυτής», όπως επισημαίνεται στον τίτλο του…
Το «ξεχασμένο» διάταγμα βρίσκεται και σήμερα αρχειοθετημένο στον επίσημο τόμο των νομικών πράξεων του κράτους και φυλάσσεται στο Αρχείο της Βουλής των Ελλήνων, στο κεντρικό κτίριο της Ολομέλειας, με τις ελληνικές κυβερνήσεις επί σειρά ετών να παραμένουν αδρανείς και ανίκανες να αξιοποιήσουν τα ατράνταχτα «εθνικά επιχειρήματα» έναντι των εχθρών της χώρας.
Να σημειωθεί ότι το εν λόγω Προεδρικό Διάταγμα, μετά τη δημοσίευσή του, απεστάλη αμέσως από την κυβέρνηση του Ελευθερίου Βενιζέλου στη Γραμματεία τής τότε Κοινωνίας των Εθνών (ΚτΕ), που ήταν διεθνής οργανισμός προκάτοχος του ΟΗΕ, και έλαβε αριθμό πρωτοκόλλου. Ανάλογες πράξεις άλλων χωρών, που πρωτοκολλήθηκαν στη Γραμματεία της ΚτΕ, περιήλθαν στη συνέχεια στη δικαιοδοτική κατοχή του νεοϊδρυθέντος Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Κι όμως, το Προεδρικό Διάταγμα που ορίζει το εύρος των εθνικών χωρικών υδάτων στα 10 ναυτικά μίλια «σε όλες τις θάλασσες της επικράτειας», ευθυγραμμίζονας τα χωρικά ύδατα με τον ήδη από τότε καθορισμένο εναέριο χώρο 10 μιλίων, παραμένει πανίσχυρο «διπλωματικό όπλο» στα συρτάρια του υπουργείου Εξωτερικών και του υπουργείου Εθνικής Αμυνας, περιμένοντας την αναβίωση ακόμα ενός «εθνικού κεκτημένου» που… ξεχάστηκε στον χρόνο!
Το Π.Δ. δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως στις 18 Σεπτεμβρίου 1931, με πολίτευμα προεδρευομένης δημοκρατίας, και φέρει την υπογραφή του τότε Προέδρου της Δημοκρατίας Αλέξανδρου Ζαΐμη. Η κυβέρνηση εξουσιοδοτούσε «τον αρμόδιο επί της Αεροπορίας υπουργό Α. Ζάννα να δημοσιεύσει και να εκτελέσει την απόφαση»… Τα εθνικά χωρικά ύδατα είναι έκτοτε 10 μίλια! Ξεκινώντας από τα 10 μίλια, η Ελλάδα έχει, με βάση το Διεθνές Δίκαιο, το δικαίωμα να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στα 12 μίλια, όποτε και όταν το αποφασίσει, μονομερώς.
ΤΟ ΔΙΑΤΑΓΜΑ
Το πλήρες κείμενο του Προεδρικού Διατάγματος, δημοσιευμένου στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (ΕτΚ), αριθμός φύλλου 328 / «Τεύχος Πρώτον» / 18 Σεπτεμβρίου 1931, με τίτλο «Περί καθορισμού πλάτους χωρικών υδάτων, όσον αφορά τα ζητήματα Αεροπορίας και Αστυνομίας αυτής», που ορίζει «το πλάτος ζώνης των χωρικών υδάτων εις δέκα ναυτικά μίλια από των ακτών της επικρατείας», έχει ως εξής:
«Εχοντες υπ’ όψιν τα άρθρα 2 και 9 του νόμου 5017 “περί Πολιτικής Αεροπορίας”, δημοσιευθέντος εις το υπ’ αρ. 158 της 13.6.31 φύλλον της Εφημερίδος της Κυβερνήσεως (τεύχος Α), ως και το άρθρον 1 του νόμου 2569 της 19.4.21 “περί κυρώσεως της Διεθνούς Συμβάσεως Αεροπορίας”, δημοσιευθέντος εις το υπ’ αρ. 68 φύλλον της Εφημερίδος της Κυβερνήσεως της 26.4.21, προτάσσει του Ημετέρου της Αεροπορίας υπουργού, αποφασίσαμε και διατάσσομεν:
Ορίζομεν το πλάτος της ζώνης των Χωρικών Υδάτων της αναφερομένης εν τω άρθρων 2 του νόμου 5017 εις δέκα ναυτικά μίλια από των ακτών της Επικρατείας.
Εις τον Ημέτερον επί της Αεροπορίας Υπουργόν ανατίθεμεν την δημοσίευσιν και εκτέλεσιν του παρόντος.
Εν Δεκελεία τη 6η Σεπτ. 1931
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Αλέξανδρος Ζαΐμης.
Ο επί της Αεροπορίας Υπουργός Α. Ζάννας.
Το αναξιοποίητο πλεονέκτημα και με ποιον τρόπο μπορεί να φέρει αποτελέσματα
Η επανενεργοποίηση του Π.Δ. του 1931 «λύνει τα χέρια» της ελληνικής διπλωματίας ως θέση αφετηρίας στις όποιες κινήσεις επέκτασης των ελληνικών χωρικών υδάτων στα 12 μίλια, όπως επιτάσσει η παρακαταθήκη του απελθόντος υπουργού Εξωτερικών Νίκου Κοτζιά, παρά την προσωρινή αναδίπλωση της ελληνικής κυβέρνησης μετά τις οξείες αντιδράσεις της Αγκυρας και την επικίνδυνη αλλαγή πλεύσης (επέκταση με την έγκριση του Κοινοβουλίου και όχι με Προεδρικό Διάταγμα), με πρόσχημα τη συνολική και όχι τμηματική εφαρμογή του μέτρου.
Ωστόσο, παραμένει όπλο στη φαρέτρα του πρωθυπουργού και ΥΠΕΞ Αλ. Τσίπρα στην προγραμματιζόμενη συνάντησή του με τον πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν.
Παράλληλα, αυτομάτως επιλύει όλα τα θέματα που έχουν προκύψει με τη δήθεν ανισομέρεια του ισχύοντος εύρους των εθνικών χωρικών υδάτων (παράτυπα ισχύουν τα 6 μίλια) και του εθνικού εναέριου χώρου, που είναι στα 10 μίλια. Ομως και η Ουάσινγκτον μπορεί να αντιληφθεί διαφορετικά απ’ ό,τι στο παρελθόν το ζήτημα αυτό, καθώς με τη συμμετοχή των ΗΠΑ στην τριμερή Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ θα μπορούσε να συναξιοποιήσει με την Ελλάδα τα πλεονεκτήματα ενός ευρύτερου χώρου εναέριων κινήσεων.
Τη δεκαετία του ’90 η Ουάσινγκτον είχε σοβαρές επιφυλάξεις για τη δήθεν ελληνική δυσαρμονία να αναγνωρίζεται διαφορετικό εύρος χωρικών υδάτων και εναέριου χώρου. Με δηλώσεις του ο τότε Αμερικανός πρέσβης στην Αθήνα Νίκολας Μπερνς είχε διατυπώσει άκομψα την αμερικανική θέση.
Το εύρος του ελληνικού εναέριου χώρου είχε μπει στο στόχαστρο της αμερικανικής πολιτικής στην περιοχή, με τον Νίκολας Μπερνς να δηλώνει (Ιανουάριος 1998) πως «οι Ην. Πολιτείες δεν αναγνωρίζουν ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο 10 μιλίων» και ακόμα ότι «η χώρα του δεν θεωρεί παραβιάσεις (από τουρκικά μαχητικά) όσες γίνονται μεταξύ 6 και 10 ναυτικών μιλίων» (!), ενώ τόνιζε πως «τα 10 μίλια είναι κάτι που διεκδικεί η Ελλάδα από καιρό» (και αδιάβαστος…).
Η ελληνική κυβέρνηση αντέδρασε διά στόματος του τότε υπουργού Εθνικής Αμυνας Ακη Τσοχατζόπουλου και του τότε κυβερνητικού εκπροσώπου Δημήτρη Ρέππα, οι οποίοι ανέφεραν ότι «ο εναέριος χώρος των 10 μιλίων δεν είναι κάτι που διεκδικεί η Ελλάδα από καιρό, αλλά είναι ο εθνικός εναέριος χώρος τον οποίο ούτε η Τουρκία έχει νομικά αμφισβητήσει μέχρι στιγμής»…
Στον αντίποδα, ο τότε υπουργός Εξωτερικών Γ. Παπανδρέου υποστήριξε ότι «υπάρχει ένα πρόβλημα που οφείλεται στο διαφορετικό εύρος των χωρικών υδάτων και του εναέριου χώρου, πράγμα το οποίο πρέπει να αντιμετωπιστεί ώστε στο μέλλον οι δύο χώροι να ταυτιστούν»!
Τέτοιες παρανοήσεις αίρονται με το Προεδρικό Διάταγμα του 1931, που ορίζει ότι ο εναέριος και ο θαλάσσιος χώρος όχι μόνο ταυτίζονται αλλά και το εύρος τους είναι 10 μίλια εδώ και 90 χρόνια…
Φωτογραφία: Vasilis Porgiazis