rodospress.com

Χαίρομαι που βρίσκομαι μαζί σας, σε αυτό το πολύ όμορφο δείπνο, το οποίο οργανώνει η Fortune.

Χαίρομαι διπλά διότι βλέπω στα πρόσωπά σας και στις επιχειρηματικές σας ιστορίες τον σπόρο μιας νέας Ελλάδας η οποία γεννιέται. Το είπες πολύ ωραία: η Ελλάδα που επιμένει, αντιστέκεται, διακρίνεται και πηγαίνει κόντρα στο ρεύμα της ηττοπάθειας και της μιζέριας, που κάποιοι θέλουν συστηματικά να καλλιεργούν για την Πατρίδα μας.
Χαίρομαι όμως και για ένα λόγο ακόμα, διότι κάθε φορά που έρχομαι σε επαφή -και το κάνω συχνά- με το οικοσύστημα της νέας επιχειρηματικότητας, των start-ups, θυμάμαι πριν από αρκετά χρόνια -καμιά εικοσαριά για την ακρίβεια- όταν ξεκινούσα την προσωπική μου επαγγελματική διαδρομή στον χώρο του venture capital, καταρχάς στην Alpha και στη συνέχεια ως ιδρυτής και πρώτος διευθύνων σύμβουλος της Εθνικής Επιχειρηματικών Συμμετοχών. Και θεωρώ ότι κι εγώ έχω βάλει ένα μικρό λιθαράκι στον τρόπο με τον οποίον αντιλαμβανόμαστε και στηρίζουμε την επιχειρηματικότητα στη χώρα μας.
Αρκετά πράγματα έχουν αλλάξει από τότε. Θέλω να σας πω ότι εκείνη την εποχή η νεανική επιχειρηματικότητα, ειδικά, δεν ήταν ιδιαίτερα της μόδας. Ήταν η εποχή της μεγάλης ευημερίας, των εύκολων επαγγελματικών διαδρομών. Όποιοι διάλεγαν τον δρόμο της επιχειρηματικότητος αντιμετωπίζονταν από την κοινωνία ολίγον ως εξωτικά προϊόντα. Κατά συνέπεια, κι εμείς που κάναμε venture capital έπρεπε να εξηγήσουμε με πολύ μεγάλο κόπο τι ακριβώς κάνουμε και τι θέλουμε να πετύχουμε. Αυτό άλλαξε. Κι αν κάτι καλό βγήκε από την κρίση, είναι το γεγονός ότι αλλάξαμε πια τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε την ίδια την επιχειρηματική δραστηριότητα και τον τρόπο με τον οποίο πολλοί νέοι άνθρωποι αντιλαμβάνονται το μέλλον τους και την προσωπική τους επαγγελματική διαδρομή.
Και χαίρομαι ιδιαίτερα που βλέπω ότι στο οικοσύστημα της επιχειρηματικότητας με τις εταιρείες, τους χρηματοδότες, τους φορείς, τις μη κερδοσκοπικές οργανώσεις που υποστηρίζουν την επιχειρηματικότητα, αναπτύσσονται συνέχεια πολλές καινούριες εταιρείες. Δημιουργούνται εταιρείες, διακρίνονται εταιρείες, κλείνουν μία πρώτη φάση του κύκλου τους, βρίσκουν αγοραστές στο εξωτερικό, βρίσκουν επενδυτές από το εξωτερικό, μεγαλώνουν, επεκτείνονται εκτός Ελλάδος. Αλλά είναι επίσης σημαντικό ότι πολλά νέα παιδιά αποφασίζουν ότι το να πάρει κανείς ρίσκο και να κάνει πράξη το όνειρο του είναι κάτι το οποίο αξίζει τον κόπο να το δοκιμάσεις. Και χαίρομαι ιδιαίτερα όταν πηγαίνω και σε μαθητικούς διαγωνισμούς επιχειρηματικότητος, όταν βλέπω νέα παιδιά 13, 14, 15 ετών που αναπτύσσουν ιδέες οι οποίες κι εμένα με εκπλήσσουν και με αφήνουν άφωνο για την καινοτομία τους αλλά και για την οργάνωση της σκέψης τους. Κι αυτό το θεωρώ εξαιρετικά σημαντικό. Είναι μια μαγιά για την επόμενη μέρα, για την επόμενη γενιά των επιχειρηματιών, για όσους θα έρθουν μετά από εσάς.
Θα έχουμε φαντάζομαι την ευκαιρία και στη συνέχεια να συζητήσουμε τι περιμένετε από εμένα και από την Πολιτεία για να υποστηριχθεί περισσότερο το δικό σας οικοσύστημα.

Να πω απλά μία αλήθεια την οποία νομίζω την αντιλαμβάνεστε όλοι σας: το να πάρει κανείς την απόφαση να ξεκινήσει μία επιχείρηση σημαίνει την ανάληψη σημαντικού επιχειρηματικού ρίσκου. Και το επιχειρηματικό ρίσκο πρέπει να έχει και την προσδοκία -όχι τη βεβαιότητα, την προσδοκία- της ανάλογης επιχειρηματικής ανταμοιβής. Η δική μου δουλειά είναι να ευθυγραμμίσω το ρίσκο με την ανταμοιβή. Αν πάρετε ρίσκο και δουλέψετε σκληρά και σας βγει η επιχειρηματική σας ιδέα, να μην αντιμετωπίσετε άλλα εξωγενή εμπόδια τα οποία να έχουν να κάνουν με τη γενικότερη πολιτική κατάσταση, με τις συνθήκες χρηματοδότησης, με τη γραφειοκρατία, με την έλλειψη ταλέντου, με τις υψηλές εργοδοτικές εισφορές. Από εκεί και πέρα, η δουλειά είναι δική σας. Εσείς κάνετε την επιτυχία της επιχείρησής σας. Η δική μας δουλειά είναι να κάνουμε τη ζωή σας λιγότερο δύσκολή ή όσο το δυνατόν πιο εύκολη ώστε να υπάρχει ένα σωστό πλαίσιο από το οποίο να μπορεί να προσδοκά κανείς ότι θα δημιουργήσουμε επιτέλους και στην Ελλάδα αυτό το οποίο έχει ήδη αρχίσει να γεννιέται: ένα δυναμικό σύστημα καινοτόμων επιχειρήσεων, που θα βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της επιχειρηματικής ευρηματικότητας, που θα δημιουργεί πολλές καλές νέες θέσεις απασχόλησης, θα ανακόψει το brain drain, θα φέρει ενδεχομένως άτομα από το εξωτερικό πίσω στην Ελλάδα. Νέους που επέλεξαν να φύγουν τα χρόνια της κρίσης. Και θα συμμετέχει στη συνολική παραγωγή του πλούτου που πρέπει να δημιουργήσουμε ως εθνική κληρονομιά. Και βέβαια θα μας κάνει υπερήφανους. Θα μας κάνει υπερήφανους διότι δεν υπάρχει κανένας απολύτως λόγος, γιατί το επιχειρηματικό δαιμόνιο το οποίο μας διακρίνει με μεγάλη επιτυχία στο εξωτερικό, να μην αξιοποιείται και στη χώρα μας.
Από τις νέες επιχειρηματικές πρωτοβουλίες -ειδικά αυτές που αναπτύσσονται γρήγορα- οι πιο πολλές απευθύνονται σε μια αγορά που ξεπερνά τα όρια της χώρας μας. Και κατά συνέπεια είναι απολύτως λογικό να έχουν πελάτες στο εξωτερικό, να έχουν γραφεία στο εξωτερικό, να έχουν ένα μεγάλο κομμάτι της επιχειρηματικής τους δραστηριότητας στο εξωτερικό, να παίρνουν χρηματοδότηση από το εξωτερικό. Αυτό είναι κάτι το οποίο είναι ευπρόσδεκτο, αναμενόμενο και θα έλεγα ότι συνάδει και με την ίδια τη φύση της δραστηριότητάς σας. Αλλά το σημαντικό είναι να υπάρχει μία παρουσία στην Ελλάδα. Να χτυπάει η καρδιά της επιχείρησης -με όποιον τρόπο το αισθάνεται ο καθένας- στην Ελλάδα. Να δημιουργούμε θέσεις απασχόλησης στην Πατρίδα μας και να αφήνουμε ένα κομμάτι του πλούτου που δημιουργούμε στην Ελλάδα που τόσο πολύ το χρειάζεται.

Αυτό που θέλω να ξέρετε -και να σταματήσω εδώ για να έχουμε και στη συνέχει τη δυνατότητα να κάνουμε και τη συζήτησή μας- είναι ότι θα είμαι κοντά στο οικοσύστημα της ελληνικής επιχειρηματικότητος. Και διότι, όπως σας είπα, έχω ο ίδιος βιωματικές εμπειρίες και αισθάνομαι ότι -έστω και με μεγάλη καθυστέρηση- κάτι στο οποίο κι εγώ βοήθησα να ξεκινήσει, έχει πια ριζώσει και αναπτύσσεται. Αλλά και διότι πιστεύω ότι η νέα επιχειρηματικότητα, η καινοτομία η οριζόντια -η καινοτομία δεν σημαίνει κατ’ ανάγκη τεχνολογική καινοτομία- είναι μια συνθήκη επιβίωσης για την ελληνική οικονομία και συνθήκη διάκρισης σε έναν κόσμο που αλλάζει γρήγορα.
Πρέπει να έχουμε ανοιχτά μυαλά, ανοιχτούς ορίζοντες, να βλέπουμε μακριά -όλοι σας είστε αναγκασμένοι από τη φύση της δουλειάς σας να το κάνετε- και βέβαια να ξέρουμε και να μην ξεχνάμε ποτέ ότι η επιχειρηματική επιτυχία δεν είναι μόνο η καλύτερη επιχειρηματική ιδέα, είναι κυρίως η πολύ σκληρή δουλειά. Δουλειά η οποία δεν σταματάει ποτέ, συνεχίζεται διαρκώς. Θυμάμαι έναν καθηγητή μας να μας λέει στο πρώτο μάθημα ότι η επιτυχία είναι 10% έμπνευση και 90% δουλειά. Εσείς το ξέρετε πάρα πολύ καλά αυτό, το αποδεικνύετε κάθε μέρα στην πράξη. Άρα νομίζω ότι δίνετε κι ένα υπόδειγμα και στις νεότερες γενιές για το τι σημαίνει να δουλεύει κανείς σκληρά και να ανταμείβεται για τη δουλειά του.
Να σας ευχαριστώ πάρα πολύ που μου δώσατε την ευκαιρία να βρεθώ σε αυτή την πολύ όμορφη συνάντηση.