Αγωνία για 80.000 επιχειρήσεις και περισσότερους από 300.000 εργαζομένους – Εκρηκτικό μείγμα η έλλειψη ρευστότητας και η συσσώρευση υποχρεώσεων.
Την αγωνία τους για το αύριο εκφράζουν οι επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται στην εστίαση, καθώς σε πολλές περιφέρειες της χώρας αντιμετωπίζουν ένα δεύτερο κύμα τοπικών lockdown που απειλούν με λουκέτο τις επιχειρήσεις τους. Οι υποχρεώσεις τρέχουν, ο τζίρος τους έχει καταρρεύσει και οι ίδιοι δεν γνωρίζουν αν στο άμεσο μέλλον επιβληθούν ακόμα πιο αυστηρά μέτρα, γεγονός που θα είναι και η χαριστική βολή για τις επιχειρήσεις τους. Παράλληλα τις ίδιες ανησυχίες εκφράζουν και οι περιπτερούχοι της Αθήνας, που εδώ και λίγο καιρό αναγκάζονται και αυτοί να κλείνουν τα περίπτερα από τις 12 το βράδυ έως τις 5 το πρωί.
Το ντόμινο της κατάρρευσης
Ο κλάδος της εστίασης περιλαμβάνει 80.000 επιχειρήσεις σε ολόκληρη την Ελλάδα, στις οποίες απασχολούνται περισσότεροι από 300.000 εργαζόμενοι. Ομως, όπως επισημαίνει ο κ. Γ. Καββαθάς, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εστιατορικών και Συναφών Επαγγελμάτων (ΠΟΕΣΕ), η συντριβή που έχει υποστεί ο κλάδος τον καιρό της πανδημίας έχει και παράπλευρες απώλειες για μια ολόκληρη αλυσίδα επαγγελματιών.
«Οπως αντιλαμβάνεστε, η μείωση στον δικό μας τζίρο έχει άμεση επίπτωση στην κατανάλωση αγροτικών και κτηνοτροφικών προϊόντων. Οι επιπλοκές που έχει επιφέρει στον κλάδο μας η πανδημία συμπαρασύρουν και άλλους κλάδους και ως εκ τούτου έχουν άμεσο αντίκτυπο σε χιλιάδες άλλους επιχειρηματίες και εργαζομένους. Για παράδειγμα, έχουν επιπτώσεις στον χώρο των κατασκευαστών που εξοπλίζουν εστιατόρια και μπαρ, στον χώρο των δικηγόρων που ασχολούνται με συμβόλαια κ.λπ., των λογιστών που κρατάνε τα βιβλία μας, στους τυπογράφους που εκτυπώνουν διαφημιστικά φυλλάδια. Επίσης η κατάρρευση στον χώρο των κοινωνικών εκδηλώσεων επηρεάζει επιχειρήσεις κέτερινγκ, φωτογράφους, ανθοπωλεία, διακοσμητές, εμπορικά καταστήματα κ.λπ. Πρόκειται για ένα ντόμινο καταστροφής το οποίο κανείς δεν γνωρίζει πού θα τελειώσει».
Ομηροι των ιδιοκτητών
Οπως αναφέρουν εκπρόσωποι του κλάδου, το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν αυτή τη στιγμή είναι η συσσώρευση των υποχρεώσεων που σε συνδυασμό με την έλλειψη ρευστότητας δημιουργούν ένα εκρηκτικό μείγμα που απειλεί με λουκέτο χιλιάδες επιχειρήσεις σε ολόκληρη την Ελλάδα. Οπως τονίζει ο κ. Καββαθάς, ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα είναι το ενοίκιο που αποτελεί κομβικό έξοδο για τις επιχειρήσεις εστίασης. «Ο τρόπος με τον οποίο η κυβέρνηση επέλεξε να αντιμετωπίσει αυτό το πρόβλημα δεν βοήθησε και πολύ. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι σαν επαγγελματίες είμαστε όμηροι των ιδιοκτητών. Αν πούμε ότι μειώνεται το ενοίκιο κατά 30%, αυτό σημαίνει ότι αν κάποιος δίνει 1.000 ευρώ ενοίκιο, αυτό θα μειωθεί κατά 300 ευρώ. Η κυβέρνηση εξασφαλίζει στον ιδιοκτήτη την αναπλήρωση των 120 από αυτά. Αν ο ιδιοκτήτης δεν μπει στη λογική να δεχτεί την απώλεια για να μη μείνει άδειο το μαγαζί του, αντιλαμβάνεστε ότι ο επιχειρηματίας πρέπει να μεταφέρει την επιχείρησή του αλλού και οι δικές μας επιχειρήσεις είναι εξαιρετικά δύσκολο να μετακινηθούν. Αυτή τη στιγμή ζούμε με την αγωνία της επιβολής αυστηρότερων μέτρων και επίσης την αγωνία για το επόμενο χρονικό διάστημα, που μπαίνουμε στη χειμερινή λειτουργία, όπου με τα μέτρα αποστασιοποίησης η δυναμικότητα των επιχειρήσεων θα πέσει κάτω από το 50%» σημειώνει.
Αδεια μαγαζιά
«Ο κλάδος μας κυριολεκτικά έχει συντριβεί» αναφέρει χαρακτηριστικά η κυρία Μαρία Μποτονάκη, ιδιοκτήτρια ενός μικρού μπαρ στην πλατεία Καρύτση και μέλος της συντονιστικής επιτροπής του «Κύκλου Επαγγελματιών Εστίασης», μιας πρωτοβουλίας που δημιουργήθηκε την περασμένη άνοιξη προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα που έφερε στον χώρο η πανδημία. «Αυτή τη στιγμή υπάρχουν πάρα πολλά κενά στα μέτρα που έχει πάρει η κυβέρνηση για τη στήριξη του κλάδου. Ενα από αυτά είναι η νομική πλευρά των μέτρων που ελήφθησαν. Υπάρχει μια σαφέστατη παραβίαση της αρχής της αναλογικότητας και είμαστε έτοιμοι να καταθέσουμε προσφυγή στο ΣτΕ γι’ αυτό». Αξίζει να σημειωθεί ότι στη χώρα μας, σύμφωνα με την τελευταία έρευνα του Ινστιτούτου της ΓΕΣΕΔΕ, ο κλάδος έχει μια μείωση του κύκλου εργασιών περίπου στο 57%, όταν οι άλλοι κλάδοι της οικονομίας καταγράφουν μείωση της τάξεως του 46%.
«Το παράλογο είναι ότι στις 24.00 αδειάζουν τα μαγαζιά και ο κόσμος αναγκαστικά συνωστίζεται στις πλατείες. Κανένας ιδιοκτήτης δεν ρισκάρει να παραβλέψει τα υγειονομικά πρωτόκολλα. Με λίγα λόγια, ούτε θέλουμε να αρρωστήσουμε, αλλά ούτε και να μας κλείσουν το μαγαζί. Αυτή τη στιγμή τα περισσότερα μαγαζιά είναι κυριολεκτικά άδεια. Φτάνουν πολλές στιγμές που σκέφτομαι ότι δεν έχει πια κανένα νόημα να κρατάω το μαγαζί μου ανοιχτό. Ζητούμε μείωση των ενοικίων και απαγόρευση των εξώσεων μέχρι τον Απρίλιο του 2021. Αυτή τη στιγμή που μιλάμε λήγουν συμβόλαια, οι ιδιοκτήτες ζητούν αυξήσεις και υπάρχουν και επιχειρηματίες που απειλούνται με εξώσεις» αναφέρει η κυρία Μποτονάκη.
Αγωνία και για τους περιπτερούχους
«Τα μέτρα για το κλείσιμο των περιπτέρων στις 24.00 είναι μια αστοχία της ελληνικής κυβέρνησης» σημειώνει ο κ. Γ. Δούκας, πρόεδρος του Συνδικάτου Επαγγελματιών Περιπτερούχων, Καπνοπωλών και Ψιλικών Ειδών Αττικής. «Είναι αποσπασματικά και μέτρα πανικού. Από τη στιγμή που αποφασίστηκε να κλείνουν τα περίπτερα στις 12 το βράδυ, εκτός από την οικονομική ζημιά που υφιστάμεθα σαν κλάδος, έχουμε και παρενέργειες, όπως για παράδειγμα η απρόσκοπτη κυκλοφορία του Τύπου, καθώς τα κυριακάτικα φύλλα των εφημερίδων δεν μπορούν να διανεμηθούν σωστά το Σάββατο το βράδυ». Επίσης, όπως τονίζει ο κ. Δούκας, ένα σημαντικό ζήτημα είναι η φύλαξη των περιπτέρων, καθώς πολλά από αυτά δεν διαθέτουν υποδομές για να κλείνουν με ρολά. «Αναγκαστικά οι νυχτερινοί υπάλληλοι κάθονται μέσα στο κλειστό περίπτερο για να το φυλάνε» σημειώνει και αναρωτιέται αν η απόφαση για το κλείσιμο ελήφθη έπειτα από οδηγίες των επιστημόνων. «Πιστεύω ότι είναι πολιτική απόφαση και έχει και άλλες παραμέτρους, γιατί στόχος των μεγάλων καπνοβιομηχανιών είναι να ελέγξουν και τη μικρή λιανική, όπως γίνεται στη Μάλτα», λέει ο κ. Δούκας και προσθέτει ότι «τα περίπτερα παίζουν κομβικό ρόλο στην είσπραξη του ειδικού φόρου κατανάλωσης σε ό,τι αφορά κάρτες κινητής τηλεφωνίας, τσιγάρα κ.λπ. Το ελληνικό Δημόσιο χάνει πολλά λεφτά. Είναι σαν να σηκώνουν τα χέρια τους και να βγάζουν τα μάτια τους. Αναρωτιέμαι, στο καζίνο δεν κυκλοφορεί ο ιός 24.00 με 05.00; Και αν ο σκοπός είναι να μην αγοράζουν μπίρες οι νέοι μετά τις 24.00, γιατί δεν κλείνουν και τα βενζινάδικα που πουλάνε μπίρες και αλκοόλ;».